دندان در آوردن کودک

دندان درآوردن در همه كودكان در زمان يكساني رخ نميدهد. دندان درآوردن، مرحله اي است كه تكميل آن تا حدود سه سالگي كودك طول ميكشد.

مقدمات دندان درآوردن در رحم مادر آغاز مي شود. هنگامي كه شما حامله بوديد، جوانه دندانها در كودك شما شكل گرفت كه شالوده دندانهاياوليه كودك (يعني دندانهاي شيري) است. اين جوانه ها بين سه تا دوازده ماهگي، بهتدريج از زير سطح لثه كودك بيرون مي آيند.

شما احتمالا اولين دندان كودك خود را (كه يك نشانهمحسوس از رشد او است) در حدود شش ماهگي مشاهده خواهيد كرد، كه معمولا در همين زمان،غذاهاي معمولي نيز به رژيم غذايي كودك افزوده مي شوند. در سه سالگي، دندانهاي شيرياو تكميل مي شوند و او مي تواند با كمي كمك از جانب شما، خودش دندانهايش را بشويدكه اين كار، يك گام اساسي در مسير يادگيري "مراقبت از خود" خواهد بود.

اوليندندان چه زماني بيرون مي زند؟

از هر 2000 كودك، يك كودك در هنگام تولد، يك يا دودندان دارد! اما در اكثر كودكان، اولين دندان بين شش تا هفت ماهگي بيرون مي زند. اولين دندانها در كودكي كه به سرعت رشد مي كند ممكن است (كه معمولا دندانهاي پيشينمركزي در پايين هستند) در سه ماهگي بيرون بزند، در حالي كه كودكي كه كندتر رشد ميكند ممكن است اولين دندانهاي خود را در يك سالگي در بياورد. آخرين دندانها (دندانهاي آسياب دوم در بالا و پائين عقب دهان)، معمولا در سال دوم در مي آيند. درسه سالگي كودك شما بايد مجموعه كاملي از 20 دندان شيري داشته باشد.

رشد و تكاملدندانها چگونه است؟

براي بسياري از كودكان و والدين آنها درآمدن اوليندندان، بامزه و جالب نخواهد بود و ممكن است خيلي طول بكشد يا سخت باشد. نشانه هاياوليه (مانند خروج بيش از حد آب دهان كودك يا كمي درد) معمولا يك تا دوماه زودتر ازواقعه اصلي رخ مي دهند. براي تسكين درد، كودك ممكن است گاز گرفتن را آغاز كند؛ امااين گاز گرفتن در اثر عصبانيت يا خصومت نيست. اگر به او چيزي بدهيد كه گاز بگيرد يابا انگشت لثه هاي او را به آرامي بماليد، ممكن است در تسكين درد او موثر باشد.

همچنين، هنگامي كه كودك مي خواهد دندان دربياورد،ممكن است لثه هاي او متورم شوند، كه در نتيجه لپهاي كودك شما كمي پرتر و بادكرده بهنظر خواهند آمد. هرچند برخي از والدين ادعا مي كنند كه نوزاد آنها در زمان دنداندرآوردن دچار تب يا اسهال شده است، اكثر متخصصين اذعان مي كنند كه دندان درآوردنموجب بروز هيچگونه بيماري نمي شود. احتمال ابتلاي كودك به يك سرماخوردگي،آنفولانزاي مختصر و مشكلات گوارشي وجود دارد، پس او را براي معاينه به نزد پزشكببريد.

براي برخي والدين خوش شانس، دندان درآوردن كودكبدون درد است. در اين هفته كودك يك لثه خالي دارد و هفته بعد، لبه سفيد يك دندان برروي لثه او ظاهر شده است. درآمدن اولين دندان را جشن بگيريد: عكس بگيريد و تاريخ آنرا در دفترچه خاطرات نوزاد خود ثبت كنيد.

دندانها يكي پس از ديگري در مي آيند: دندانهاي جلودر پايين پيش از بقيه، سپس دندانهاي پيشين بالا و نهايتا دندانهاي عقبي. دنداندرآوردن يك امر ارثي است، پس اگر شما خيلي زود دندان درآورده ايد، ممكن است كودكشما هم خيلي زود دندان درآورد!

مرحله بعد چهخواهد بود؟

دندانهاي شيري كودك، قبل از آنكه دندانهاي دائمي اوآماده روييدن باشند، نمي افتد؛ اين اتفاق در حدود شش سالگي خواهد افتاد.

نقش شماچيست؟

شما نمي توانيد در بيرون آمدن دندانها نقشي داشتهباشيد، اما در صورتي كه با آغاز اين مرحله كودك احساس درد كند، شما مي توانيد به اوكمك كنيد. اول از همه چيزي به كودك خود بدهيد كه آن را بجود: مثلا يك حلقه مخصوصدندان درآوردن كودك كه در يخچال گذاشته ايد. همچنين ممكن است خوردن غذاهاي سردمانند پوره سيب يا ماست نيز براي او مفيد باشد. اگر مشكل كودك شما ناراحت كنندهاست، شما مي توانيد مقدار مناسبي از استامينوفن كودكان را به او بدهيد. برخي ازوالدين نيز به استفاده از درمانهاي هوميوپاتي اعتقاد دارند. اگر دماي بدن كودك بالارفت يا درد او ساكت نشد به دكتر مراجعه كنيد. ممكن است دچار عفونت گوش شدهباشد.

وقتي اولين دندان كودك درآيد، تميز كردن آن بر عهدهشما است. در سال اول لازم نيست دندانهاي او را مانند يك بزرگسال بشوييد، صرفا كافياست كه روزي يكبار آنها را تميز كنيد، كه اين كار را مي توانيد قبل از خواب انجامدهيد. ممكن است كودك شما اجازه ندهد دندانهاي او را با مسواك بشوييد، در اين صورتمي توانيد از يك تكه پارچه تميز براي اين كار استفاده كنيد. همچنين، هرگز نبايدشيشه شيركودك را در رختخواب در دسترس او قرار دهيد. شير خشك يا شير مادر در هنگامشب ممكن است در دهان كودك جمع شده و باقي بمانند و نهايتا منجر به پوسيدگي دندانهايشيري شوند.

در 18 ماهگي، كودك شما ممكن است آمادگي لازم براييادگيري شستن دندانهايش را داشته باشد. با اين حال تا چند سال بايد به او كمك كنيدو بررسي كنيد كه آيا دندانهايش را به خوبي مي شويد يا خير؛ اما اينكه آنها را بهاين كار عادت دهيد بسيار خوب است. به او نشان بدهيد كه چگونه مسواك را دوردندانهايش حركت دهد. از يك مسواك نرم و كمي خمير دندان استفاده كنيد. كودك شما لازمنيست دندانهايش را در يك جهت خاص بشويد، او صرفا بايد ذرات غذا را از دهان خارجكرده و سطح دندانها و لثه ها را تميز كند.

اگر كودك شما از مزه خميردندان خوشش نمي آيد، يكمارك ديگر را امتحان كنيد يا كلا خمير دندان را كنار بگذاريد. در واقع كودك شما بهاستفاده از خمير دندان نيازي ندارد، مگر اينكه مقادير زيادي از شكر و ساير غذاهايقندي در رژيم غذايي او باشد؛ كه البته بايد از اينگونه رژيمهاي غذايي پرهيز كنيد. در صورتي كه كودك شما در مصرف شيريني افراط كرد، مثلا در يك جشن تولد، بايد فورا پساز خوردن شيريني دندانهاي خود را بشويد، يا اينكه از او بخواهيد تا نهايتا يك غيرشيرين (مثلا يك خوراكي شور مانند يك تكه پنير) بخورد. توصيه مي شود كه پس از درآمدناولين دندان، بهتر است كودك توسط دندانپزشك معاينه شود تا اطمينان حاصل كنيد كهوضعيت دندانهاي او طبيعي است. شما مي توانيد از دندان پزشك خود بپرسيد كه چه چيزيرا براي كودك شما توصيه مي كند. همچنين بهتر است در سه سالگي، هنگامي كه همهدندانهاي شيري او درآمده اند، او را براي معاينه نزد يك دندانپزشك ببريد.

چه وقت بايدنگران شد؟

نوزادان نارس ممكن است اولين دندانهاي خود را چندماه ديرتر دربياورند. اگر در پايان سال اول تولد نوزاد، هنوز هم هيچ اثري از دنداندرآوردن در او نمي بينيد، در معاينه بعدي اين مطلب را با پزشك در ميان بگذاريد. درصورتي كه همه نشانه هاي دندان درآوردن (خروج بيش از حد آب دهان و تورم لثه ها) دركودك شما ظاهر شده است، اما به نظر مي رسد كه درد شديدي را هم تحمل مي كند (كه گريهبي امان كودك مي تواند نشانه درد شديد او باشد)، با پزشك مشورت كنيد. دندان درآوردننبايد يك كار سخت و مشقت بار براي كودك باشد.